W dniu 3 listopada 2025 r. odbyło się kolejne posiedzenie Zespołu roboczego ds. przygotowania założeń ustawy o biegłych sądowych, prowadzone pod przewodnictwem prof. Tadeusza Tomaszewskiego. W spotkaniu, oprócz stałych przedstawicieli naszego środowiska – wiceprezesa i byłego prezesa PTMSiK, prof. D. Zuby i prof. P. Krajewskiego – uczestniczył również obecny prezes Towarzystwa, zaproszony do udziału w obradach.
Agenda spotkania
obejmowała analizę uwag zgłoszonych przez różne departamenty Ministerstwa Sprawiedliwości do projektu ustawy o biegłych sądowych i instytucjach opiniujących.
Główna część dyskusji dotyczyła biegłych z zakresu medycyny, w dużej mierze koncentrując się na medycynie sądowej. Uwagi zgłoszone w ramach konsultacji wewnątrzresortowych zawierały trafną diagnozę obecnej sytuacji, celne spostrzeżenia dotyczące potencjalnych negatywnych konsekwencji wdrożenia niektórych proponowanych regulacji, a także interesujące konkluzje odnoszące się do priorytetów zmian legislacyjnych w kontekście zapewnienia dostępności biegłych lekarzy dla organów procesowych.
Jednocześnie wskazane propozycje legislacyjne ujawniały niedostateczne rozeznanie decydentów resortowych w realiach funkcjonowania systemu opiniowania, a także niewłaściwą diagnozę przyczyn deficytu biegłych i spadku jakości opiniowania. Wśród błędnych rozwiązań wymieniano m.in. jawnie wyrażane pomysły wprowadzenia „przymusu opiniowania” przez lekarzy. W toku dyskusji wielokrotnie podkreślano fundamentalne znaczenie urealnienia stawek wynagrodzeń biegłych jako warunku sine qua non skuteczności wszelkich działań naprawczych. Członkowie Zespołu prof. Tomaszewskiego w pełni dostrzegają tę konieczność, jednak – jak wskazywano – napotykają na silny opór ze strony Ministerstwa Finansów. Podczas obrad akcentowano również negatywne konsekwencje proponowanych rozwiązań, w których wyraźnie wybrzmiewają echa dawnych koncepcji „dyscyplinowania biegłych” oraz brak świadomości, że tego typu działania mogą przynieść efekty odwrotne do zamierzonych.
Spotkanie stało się okazją do przedstawienia możliwości rozwiązania problemu deficytu biegłych z zakresu medycyny poprzez działania podejmowane we współpracy z innymi resortami, w szczególności z Ministerstwem Zdrowia oraz Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Zgłoszono również propozycje zróżnicowania stawek w zależności od stopnia trudności i złożoności opinii oraz wyodrębnienia wyższych stawek dla medyków. Interesującym podsumowaniem i jednocześnie zaskakującą konkluzją była propozycja daleko idących ułatwień dla lekarzy specjalistów w procesie uzyskiwania certyfikacji do celów opiniodawczych.
Przebieg dyskusji potwierdził potrzebę kontynuowania działań w rozszerzonym składzie w celu wypracowania rozwiązań optymalnych zarówno z punktu widzenia oczekiwań organów procesowych, jak i środowiska biegłych sądowych.